Ngày cập nhất mới nhất : 30 / 10 / 2023
Nhật Bản có rất nhiều lễ hội khác nhau, nổi bật trong đó là Lễ hội Oshougatsu. Giá trị của lễ hội này tương đương với tết truyền thống của Việt Nam. Và lễ hội này được xem là lễ hội Nhật Bản nổi tiếng nhất, giá trị nhất. Những hoạt động diễn ra trong ngày này cũng khá giống với tế nguyên đán của Việt Nam. Và để có sự hòa nhập, thích nghi nhanh chóng, hãy cùng Nam Chau IMS tìm hiểu về ngày tết đặt biệt này.
I. Lễ hội Oshougatsu là gì?
Oshougatsu – Chính nguyệt là cụm từ quen thuộc với người dân Nhật Bản, lễ hội này diễn ra vào tháng giêng âm lịch. Cái tên này bắt nguồn từ truyền thống chào đón vị thần năm mới Toshigamisama, tượng trưng cho sức khỏe, may mắn và phát đạt. Khi Nhật còn đón tết Nguyên đán âm lịch như các nước châu Á thì Oshougatsu được dùng để gọi cho lễ chào đón năm mới. Đây là một trong những lễ hội ở Nhật Bản lớn nhất.
Tết Oshougatsu diễn từ trong 3 ngày từ 1/1 đến 3/1, đa phần người dân sẽ chuẩn bị từ trước khoảng 8/12 đến 12/12.
II. Các hoạt động và phong tục ngày tết Oshougatsu
Vào thời gian này, gia đình nào cũng dọn dẹp sạch sẽ, chuẩn bị vật dụng, trang trí nhà cửa để đón năm mới. Ngày 1/1 là ngày đầu tiên của năm mới. Người ta nghĩ rằng ngắm mặt trời mọc vào ngày đầu tiên của năm mới sẽ có một năm may mắn và tốt đẹp. Người dân Nhật đón tết có những điểm tương đồng với các nước phương Đông, tuy nhiên vì là một đất nước giàu truyền thống, Nhật sẽ có những phong tục, hoạt động khác.
1. Treo Shimenawa trước cửa nhà
Ta sẽ thấy những cành thông xếp vào ống tre tươi vát chéo trước cửa nhà, công ty, trên cây nêu, cây Kadomatsu, đó gọi là Shimenawa. Từ xa xưa, quan niệm rằng tre là chiếc thang đón thần năm mới, thông mang lại sự may mắn và trường thọ nên người dân xứ sở mặt trời mọc đã quen với việc treo Shimenawa để mang lại điều tốt đẹp. Ngoài ra, mọi người còn treo các vật khác với mong cầu may mắn, mạnh khỏe như: dây thừng bện bằng cỏ khô, dải giấy trắng. Bên cạnh đó, bùa Shimekazari được treo để ma quỷ không vào được nhà.
2. Đặt Wakazari trong bếp
Wakazari được dùng với ý nghĩa tạ ơn những vị thần lửa và nước đã ban cho cuộc sống sung túc, bữa cơm gia đình đầm ấm. Đó là một vòng tròn, bện bởi một đoạn dây thừng, kết hoa lên phía đầu ở chỗ móc treo. Wakazari còn được treo ở mui xe để cầu an lành.
3. Thắp hương thờ cúng tổ tiên và các vị thần
Dường như ở nước nào cũng vậy, thờ kính tổ tiên, ông bà là một tục lệ không thể thiếu. Ở Nhật Bản hay các nước châu Á sẽ thờ cúng thêm các vị thần. Ở Nhật sẽ đặt bánh dày, bánh tokonoma để tỏ lòng thành kính, cầu cho các vị thần phù hộ cho gia đình, bản thân.
Bản chất việc này là nhắn nhủ cho mọi người nhận thấy rằng người đã khuất hay người còn sống đều có mối liên hệ khăng khít và luôn hỗ trợ nhau. Con cháu cúng bái, thờ cúng, tin vào tổ tiên còn gia tiên che chở, dẫn đường chỉ lối cho con cháu. Đây là một phong tục rất ý nghĩa, quan trọng, được lưu giữ và truyền lại qua bao đời nay.
4. Hatsumoude (Đi lễ đền, chùa đầu năm)
Người Nhật cũng đi đền, chùa ngày Tết để cầu nguyện, viết điều ước lên thẻ bài (ema), nhận bùa may mắn (omamori), rút thẻ. Các đền thờ trên khắp đất nước đều mở cửa ngay trước thời khắc giao thứa.
5. Hatsuhinode (Ngắm mặt trời mọc đầu tiên)
Như ở trên, Năm Châu IMS đã hé lộ về quan niệm quan sát mặt trời mọc đầu năm sẽ mang lại may mắn, hoạt động đó gọi là hatsuhinode. Người dân sẽ tìm những nơi phù hợp để ngắm mặt trời mọc và gửi lời cầu nguyện cho mọi người và bản thân.
6. Tặng Lì xì vào lễ hội Oshougatsu
Ngoài những tờ tiền lì xì trong phong bao, người Nhật còn viết bưu thiếp. Phong tục này khá giống người phương Tây khi bưu thiếp sẽ viết những lời chúc gửi tới người nhận. Vào những ngày Tết, mọi người sẽ mừng tuổi cho trẻ em và người già với quan niệm “ xởi lởi trời cho”, “kính lão đắc thọ”.
7. Ăn bánh dày Ozoni vào ngày mồng 1
Trong truyền thuyết cổ xưa của Nhật Bản, vào ngày mùng 1 tết, vị thần Toshidon xuất hiện, ban cho các em bé ngoan và vâng lời cha mẹ bánh dầy Ozoni. Từ đó, với mong muốn được hưởng nhiều những món quà của các vị thần, người Nhật Bản thường ăn bánh Ozoni vào mùng 1 tết.
8. Chơi các trò chơi dân gian
Tại Nhật Bản, trò thả diều Takoage rất phổ biến vào dịp năm mới. Những chiếc diều có hình dáng, cách trang trí khác nhau theo từng địa phương. Ngoài ra còn rất nhiều trò chơi truyền thống như: đánh cầu lông Hanetsuki, chơi quay Komamawashi,… Đây là hoạt động thu hút được rất nhiều người tham gia và hưởng ứng.
Lễ hội Oshougatsu Nhật Bản với những tập tục, nghi lễ thú vị được tổ chức trong nhiều thế kỉ và đã phát triển những truyền thống độc đáo. Bên cạnh đấy đây là một cách truyền bá văn hóa của Nhật Bản đến người dân trong và ngoài nước, có khá nhiều các hoạt động giống với Việt Nam, điểm chung nhất có lẽ là đều ấm cúng, vui vẻ, quây quần bên gia đình.
